عەشیرەتگەری، تایفەگەری یانکو تریبالیزم رەوشەکا رێکخستی یان پالپشتیکرن ل هوزا و شێوازێ ژیانا هوزانە.
ب پلەیا ئێکێ ل گروپێن بچیک ژبۆ مەزنتر هەلبەت هوز کیانەکێ جڤاکی و داب و نەریت و کلتووری یە و هەستا خزمایەتیێ ژبۆ هەڤدوو هەیە و ل خوشی و نەخوشیا سەرەدانا ئێکدو دکەن و و ژبۆ ئێکدو هەلویست هەیە و ب رەنگەکێ گشتی تیرەیێن کوردان بۆ حەفت بەشان دهێنە دابەشکرن ئەوژی ( خێزان ، بنەمال ، بەرەباب، تیرە ، هۆز ، ئێڵ ، گەل ) کو زۆربەیا جاران دناڤ کوردان دا هەر ئێک ژوان ناڤەکی لخۆ ددانێن.
خویایە کومەلگەهێ کوردی کومەلگەهەکێ هۆزگەرایی بوویە و ل کوردستانا باشور پتری 100 هوز یانکو عەشیرەتێن بهێز هەبووینە و دنهادا چەندین وەڵات خودان عەشیرەتن ژوان وەڵاتان(عیراق ب هەرێما کوردستانێ ڤە ، ئوردن ، یەمەن ،سعودیا ، لیبیا ، سوریا )هتد. لێ پشتی سەرهەلدانا سالا 1991ێ ل هەرێمێ و ب پێشکەفتنا شارستانیەتێ و چاندنێ و دروستبوونا گەل و نەتەوەیان ل وان وەلاتێن هۆز لێ هەین ب رەنگەکێ گشتی بەرە بەرە دابەشبوونا چینا کێم بوو ل هەرێمێ ژی بەر ب سەمتا مەدەنیەتێ گاڤێن باش پێشڤەچون بخوڤە دیت، ب تایبەتی ب هەبوونا یاسایێن گشتگیر کو کاریگەریا هۆزێ لسەر کۆمەلگەهی تا رادەیەکێ باش نەمابوو، لێ یا جهێ سەر راوەستیانێ و پرسێ ئەوە کو ل کومەلگەهێ کوردی ئەڤ چەند لڤێ داویێ یا سەرهەلددەتەڤە و زق دبیت.
ب دیتنا من ئەو ژی بۆ هژمارەکا ئەگەرو سەدەمان دزڤریت ئێک ژوان هەلبژارتێن پەرلەمانی یە ل هەرێما کوردستانێ لدەمێ سەرۆک هوزەک خۆ بەربژێر بکەت و هژمارا دەنگێن چوار کورسیێن پەرلەمانی بدەست بێخیت و دگەلدا پروڤیسورەک یان دوکتورەک خۆ بەربژێربکەت و دەنگێن پێتڤی نەئینیت و دەرنەچیت ئەڤە پێتڤی لسەر راوەستیانێ یە.
ئاشکرایە سیستەمێ حوکمداریێ لدەڤ سەرۆك عەشیرەتان سیستەمەکێ پشتاو پشتە ، ڤی سیستەمی رێك بۆ سەرۆکێن عەشیرەتان خوشکریە کۆ ژ سنۆرێن عەشیرەتێ بدەرکەڤن و بچنە دناڤا لایەنەکی ژ لایەنێن دەستهەلاتێ کۆ سەرۆکێن عەشیرەتان باوەری دایە خۆ کۆ خۆ کاندید بکەن بۆ هەلبژاردنێن پەرلەمانی، پەرلەمان ئانکۆ (دەستهەلاتا یاسا دانانێ) ( صلطة تشریعیة ) كۆ کارێ وێ دروست کرنا یاسایانە کۆ ئەو یاسا دبەرژەوەندیا جڤاکی دابن، ژبەر ڤێ چەندێ پێدڤیە کەسێن شارەزا و خۆدان شیان بهێنە کاندیدکرن بۆ ناڤا پەرلەمانی.
ب دیتنا من هەر ئێک ل جهێ خۆ یێ جونە هەبۆنا سەرۆك عەشیرەتان وەك کاندید بۆ ناڤا پەرلەمانی دبیتە ئەگەرێ ژ دەزدانا ئازادیا تاکە کەسی ددەمێ هەلبژاردنا باشترین میناک ل خولێن چوویی یێن پەرلەمانی لدەمێ بانگەشەیێ ئەگەر گەنجەکی پشتگیریا ئاغایێ خۆ نەکربا مەترسیا دەرئێخستنێ لسەر هەبوو کو دناڤ هوزێ دا بهێتە دەرکرن لێرە تاکە کەس نەچار دبیت کۆ سەرۆکێ عەشیرەتا خۆ هەلبژێریت وەك کاندید بۆ ناڤا پەرلەمانی.
ئەڤ چەندە رێکەکە کو سەرۆک هوز بگەهیتە دەسهەلاتێ و بەرژەوەندیێن خۆ بپارێزیت و مافێ ئەکادیمی و پسپوور و شارەزایان و نوێنەرێن راستەقینەیێن پێکهاتێن جڤاکی بهێتە خوارن ئەڤەژی دبیتە ئەگەرێ دروست بوونا سیستەمەکێ نۆی ب ناڤێ ( عەشیرەتگەری ) لجهێ سیستەمێ ( دیموکراسی ).
ل داویێ ب دیتنا خۆ دبێژم کو بلا ڤێ خولا نوی یا پەرلەمانی پیتەو گرنگی ب کەسێن بسپوور و ئەکادیمی و نوێنەرێن راستەقینەیێن هەموو چین و پێکهاتێن کوردستانی بهێتەدان ژبوونا کاری لسەر وان برگە و ماددە و یاسایان بکەن ژبۆ بەختەوەری و خۆشگوزەرانیا تاکێن جڤاکی بکەڤنە قادا خەبات و خزمەتکرنێ .