جیگر رەشید هەركی
پشتی ل ساڵا 2013 شاندەكێ زانكویا كامبریج یا بریتانیا ب سەرۆكایەتیا پرۆفیسور برایم باركەر سەرەدانا هەولێر كری و چوینە شكەفتا شانەدەر بۆ هندێ دا كو ڤەكۆلینا لسەر ڤی كەلەسەرێ مرۆڤێن شانەدەربكەن كا مێژوویا ژیانا وان بو كەنگی ڤەدگەریێت، دیار بوویە بەریا 75 ساڵان ژیان و شارستانیەت ل كوردستانێ هەبوویە و كوردستان لاندكا ژیان و شارستانیەتێ بۆیە، ڤێجا یا پێتڤیە ئەم وەك تاكێ كورد ب گرنگی ڤە بەحسا ڤێ ڤەدیتنێ بكەین كو كوردستان دكەڤناردا دەرگوشەیا ژیان و شارستانیەتێ بۆیە.
ئەڤە دوو ڕوژە ئەم دبینن هەمی میدیایێن جیهانێ ب شووك ڤە بەحس ل ڤێ ڤەكولینێ دكەن و ب سەركەفتیانە ددەنە زانین بومە كوردان، لێ جهێ داخێیە دوو ڕوژە میدیا و ڕاگەهاندنا كوردی ب ترانە و پێكەنینڤە بەحس ل ڤی تشتێ مێژووی دكەن، لسەر مە پێتڤیە ب هشیاری و لێزانی سەرەدەریێ بكەین و گرنگیێ پێبدەین ، دوژمنێن مە كوردان زور تشت ژمە ستاندینە و مێژوویا مە كوردان ب دەستێ خو شێواندیە و ب خەلەتی نڤیسایە و گەهاندیە، دوژمن هەر چ بكەت نەشێیت وێ ڕاستیا زانستی ب شێوینیت كو بەریا 75 هزار ساڵان ژیان ل شكەفتا شانەدەر ل سنورێ قەزا مێرگەسور سەر ب پارێزگەها هەولێر هەبوویە
ئەڤ تیما زانا و پروفیسورێن بریتانی ل دەمێ ڤەكولینا و هەتا نوكە ژی دبێژن هیڤی خازین كورد مێژوویا خو نەشێوینن و لبار نەبەن ،چنكی ئەڤە (مرۆڤێن شانەدەرن) تایبەت ب كوردستانێ نەك (مرۆڤێن نیاندەرتال) ، مروڤێن نیاندەرتال ئەوبوون یێن ل ئەلمانیا هاتیە دیتن ، ئەڤە تایبەتن ب كوردستانێ و ناڤێ وان مڕوڤێ شانەدەرە.
ڕاسترین سەرچاوە قورئانا پیرۆزە كو پشتی توفانا نوح پێغەمبەر(س.خ) هاتیە زانین كو كەڤنترین جهێ ژیانێ كوردستانە و خودێ د سورەتا هود ل ئایەتا (44) دبێژیت (وَقِيلَ يَا أَرْضُ ابْلَعِي مَاءَكِ وَيَا سَمَاءُ أَقْلِعِي وَغِيضَ الْمَاءُ وَقُضِيَ الْأَمْرُ وَاسْتَوَتْ عَلَى الْجُودِيِّ ۖ وَقِيلَ بُعْدًا لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ)
دڤێ ئایەتێدا ناڤێ چیایێ جودی هاتیە ئینان كو دكەڤیتە كوردستانا باكوور، ئەڤەژی بەلگەیە لسەر ڤێ چەندێ كو كوردستان كەڤنترین جهێ ژیانێیە.