گەلەک كه‌س توڤکێن كولندا بۆ دەم سەردابرنێ دخۆن، بەلێ خوارنا وان چه‌ندین مفایێن ساخلەمیێ هه‌نه و رێژه‌یه‌كا زۆر یا ڤیتامین و ره‌گه‌زێن خوارنێ تێدانه، ریشال و زنك و ئاسن و كاربۆهیدرات و پرۆتین و مه‌گنیسیۆم، ڤیتامین بی 2 ژی دناڤدانە.
ژ ئەگەرێ هەبوونا رێژه‌یه‌كا زۆر یا دژه ئۆكسانان ب مفایە بۆ پاراستنا له‌شی ژ ئاریشە و كێشەیین ساخلەمیێ.
ب وی رەنگی چاره‌سه‌ریا هه‌ودانان دکەت و مرۆڤی ژ پەنجەشێرێ دپارێزیت، دگەل وه‌ره‌میا مه‌مكی، سیهان، پرۆستاتان و مەعیدێ.
ژبەرکو مه‌گنسیۆمێ وێ گەلەکە لەورا یا ب مفایە بۆ باشتركرنا ئاریشێن میزدانکێ، چاره‌سه‌ریا ئاریشێن فشارا خوینێ، رێكخستنا رێژا شه‌كرێ، پاراستن و بهێزکرنا ساخلەمیا هەستیان، دگه‌ل ڤێ چەندێ ژی تە ژ ئاریشێن دلی دپارێزیت.
ل دووڤ پێزانینێن نوی خوارنا توڤکێن كولندا هاریکارە ل كێمكرنا رێژا شه‌كرێ د خوینێ دا ل دەف هندەک توشبوویاندا و ڤەکۆلینێن نوی دیارکرکریە كو تیڤلێ توڤکێن کولندا ژی ب مفانە بۆ راگرتنا رێژا شه‌كرێ د خوینێ دا.
باشترین مفایێ توڤکێن كولندا ئه‌وه كو گەلەک زنك تێدایە و ئه‌ڤەژی پێتکرنێ ل دەڤ زەلامان زێدەتر لێ دکەت و كوالێتیا تۆڤێ زەلامان باشتر دکەت، هەروەسا ئه‌ڤی تیڤلکی رێژه‌کا زۆر یا رویشالان تێدایه كو هاریکارە ل كێمكرنا مه‌ترسیێن تووشبوونێ ب قه‌ڵه‌ویێ و نه‌خۆشیێن دلی، باشتركرنا رێژا هۆرمۆنێ تستۆستیرۆن یێ نێرینه ژ ئەگەرێ هەبوونا دژه ئۆكسانان دناڤدا.
توڤکێن کولندا ژێدەرەکێ باش و كاریگه‌ره بۆ تربتۆفان و مه‌گنسیۆم و زنكی، كو هه‌می ژی ره‌گه‌زێن گرنگن و هاریكارن ل نڤستنێ ب ئارامی و ب ده‌ستڤەئینانا خه‌وەکا باش.